در پاسخ به این پرسش که فیلتر روغن چیست باید گفت این قطعه کوچک و ارزانقیمت یکی از حیاتیترین اجزای هر پیشرانه احتراق داخلی به شمار میرود. فیلتر روغن وظیفه دارد روغن موتور را از هرگونه آلودگی، ذرات فلزی، گردوغبار و رسوبات پاکسازی کند تا این روغن تمیز بتواند بهدرستی قطعات متحرک موتور را روانکاری کند. در این مقاله قصد داریم بهطور کامل بررسی کنیم که فیلتر روغن چیست، چگونه عمل میکند، چه نقشی در عملکرد موتور دارد و چگونه باید آن را نگهداری یا تعویض کرد.
برای درک بهتر اینکه فیلتر روغن چیست باید ابتدا عملکرد کلی آن را بدانیم. وقتی موتور خودرو روشن میشود، روغن از کارتل به بخشهای مختلف موتور پمپاژ میشود. این روغن هنگام گردش، با ذرات معلق، پلیسههای فلزی، سوخت نسوخته، و حتی آلودگیهای خارجی تماس پیدا میکند. در این مرحله فیلتر روغن وارد عمل میشود و با عبور دادن روغن از یک عنصر فیلترکننده، تمامی ناخالصیها را به دام میاندازد.
چرا تعویض بهموقع فیلتر روغن ضروری است؟
یکی از محورهای کلیدی در پاسخ به پرسش «فیلتر روغن چیست» توجه به اهمیت تعویض منظم آن است. فیلتر روغن به مرور زمان اشباع شده و دیگر توانایی جذب ذرات آلوده را ندارد. در نتیجه، روغن کثیف وارد موتور شده و موجب سایش و استهلاک شدید میشود. تعویض منظم فیلتر روغن نه تنها عمر مفید موتور را افزایش میدهد بلکه مصرف سوخت را بهینه کرده و از کاهش قدرت پیشرانه جلوگیری میکند.
فیلتر روغن چه نقشی در افزایش کارایی موتور دارد؟
در ادامه تحلیل اینکه فیلتر روغن چیست و چه نقشی در کارایی دارد، به نکات مهم زیر میپردازیم:
کاهش اصطکاک داخلی موتور: با حذف ذرات ساینده، روانکاری بهتری صورت میگیرد.
ثبات دمای موتور: روغن تمیز باعث خنککاری بهتر میشود.
جلوگیری از گرفتگی مسیرهای روغن: مسیرهای روغنکاری همیشه باز و مؤثر باقی میمانند.
افزایش عمر قطعات متحرک: مثل میللنگ، یاتاقانها، پیستونها و سوپاپها.
نشانههای خرابی یا اشباع شدن فیلتر روغن
اگر بدانیم فیلتر روغن چیست، باید بتوانیم علائم خرابی آن را نیز تشخیص دهیم. برخی از این نشانهها عبارتاند از:
روشن شدن چراغ چک موتور یا فشار روغن
کاهش قدرت موتور و شتابگیری ضعیف
صدای غیرعادی از موتور
داغ شدن بیشازحد موتور
بهترین زمان برای تعویض فیلتر روغن
با توجه به اینکه فیلتر روغن چیست و چه نقشی دارد، معمولاً توصیه میشود فیلتر روغن با هر نوبت تعویض روغن (هر ۵ تا ۱۰ هزار کیلومتر) تعویض شود. البته در خودروهای سنگین یا در شرایط سختکار مانند آفرود، جادههای خاکی و آبوهوای خیلی سرد یا گرم، زمان تعویض باید کوتاهتر در نظر گرفته شود.
شناخت برندهای باکیفیت یکی از نکات مهم در راهنمای انتخاب فیلتر روغن است. برخی از برندهای معتبر در بازار ایران و جهان:
MANN آلمان
Donaldson آمریکا
Fleetguard (محصول کومینز)
Sure چین
Perkins انگلستان
Mahle آلمان
استفاده از برندهای بینام و غیر استاندارد، باعث آسیب جدی به موتور میشود حتی اگر قیمت پایینتری داشته باشند.
نتیجهگیری
اگر هنوز از خود میپرسید فیلتر روغن چیست، حالا میدانید که این قطعه کوچک، نقش بزرگی در حفظ سلامت و کارایی موتور ایفا میکند. تعویض بهموقع، استفاده از برند معتبر و توجه به علائم خرابی، سادهترین راه برای جلوگیری از هزینههای سنگین تعمیرات موتور است. بهیاد داشته باشید، فیلتر روغن تمیز = عمر بیشتر موتور + مصرف سوخت کمتر + عملکرد بهتر.